زخم معده چیست؟

زخم معده بیماری گوارشی است که از وجود هر گونه زخم بر روی معده یا روده کوچک به وجود می آید. این بیماری زمانی رخ می دهد که ضخامت لایه مخاطی معده شما که از اسید معده محافظت می کند کاهش می یابد و به اسید معده اجازه می دهد تا به دیواره معده نزدیک شده و باعث ایجاد زخم شود. زخم معده شاید به راحتی درمان شود اما بدون درمان و یا مراجعه دیر به متخصص داخلی خوب، عواقب جبران ناپذیری بر جای می گذارد.

علت زخم معده چیست؟

یک نوع باکتری است که در دستگاه گوارش رشد می کند و H.pylori1) عفونت باکتریایی : باکتری

و تمایل حمله به معده دارد .این باکتری تقریبا دستگاه گوارش 60 درصد از افراد در جهان را آلوده می کند.عفونت های هلیکوباکتر پیلوری که شاید بی خطر باشند اما باعث ایجاد اکثر زخم معده و   مخفف هلیکو به معنای مارپیچ است که نشان می دهد شکل این Hروده کوچک می باشند. حرف باکتری به صورت مارپیچ است.

 مانند آسپرین ، ایبوپروفن و یا ناپروکسن(NSAIDs)2) استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی

 که به ندرت می تواند باافزایش اسید بدن باعث ایجاد زخم معده و روده کوچک شود Zollinger –ellison3)سندروم

و روده کوچک شود.که البته باعث ایجاد 1 % از زخم  های گوارشی است

علت زخم معده یکی از موارد زیر است:

علائم زخم معده

علائمی مبتنی بر زخم معده وجود دارد که شدت علائم بستگی به شدت زخم معده دارد. شایع ترین علامت آن سوزش و درد در وسط شکم میان قفسه سینه است. به طور کلی زمانی که معده شما خالی است درد شدیدی خواهد گرفت و میتواند تا چند ساعت ادامه یابد.

سایر علائم و نشانه های شایع زخم معده عبارت است از :

• درد زخم معده
• کاهش وزن
• نخوردن به دلیل درد شدید
• حالت تهوع و استفراغ
• نفخ
• سوزش یا رفلاکس اسید معده
• سوزش سر دل (احساس سوزش در قفسه سینه )
• درد ممکن است دراثر خوردن ،نوشیدن و یا مصرف آنتی اسید ها بهبود یابد.
• کم خونی (علائم شامل خستگی،تنگی تفس یا پوست تیره)
• مدفوع تار و تیره
• استفراغ خونی یا تیره به رنگ قهوه
• ضعف
• مشکل در تنفس
• درد ناگهانی در قسمت شکم که از بین نرود

اگر با همچین علائمی مواجه شدید حتما با متخصص داخلی خود مشورت کنید اگر چه این ناراحتی ممکن است خفیف باشد ولی اگر زخم درمان نشود میتواند باعث ایجاد خونریزی شده و تهدیدی برای زندگی شما به شمار رود.

تشخیص و درمان بیماری به علائم و شدت زخم شما بستگی دارد .در این حالت پزشک سابقه پزشکی شما را به همراه علائم و داروهایی که مصرف می کنید را مورد بررسی قرار می دهد.برای جلوگیری از عفونت H.Pylori ممکن است نفس مدفوع و خون شما مورد بررسی قرار گیرد.پزشک از شما درخواست میکند که یک مایع روشن را بنوشید و به یک کیسه هوا بدمید .

سایر آزمایشات تشخیص معده عبارت است از :

• بلعیدن مایعی به نام باریوم: بارویوم ماده سفید رنگی است که در برای شناسایی زخم معده در رادیولوژی به کار رود و دستگاه فوقانی شما را تحت پوشش قرار می دهد و به پزشک کمک می کند تا به وسیله اشعه ایکس ومعده و روده کوچک کاملا مشخص شود.
• آندسکوپی (EGD) : روشی است که به وسیله ابزارهای تخصصی برای مشاهده و کار بر روی اندام های داخلی و عروق بدن استفاده می شود و اجازه می دهد جراحان مشکلات داخلی بدن را بدون ایجاد برش ببینند. جراح اندسکوپ را از طریق دهان وارد بدن می کنند .آندسکوپ یک لوله انعطاف پذیر با یک دوربین متصل است که اجازه می دهد تا دکتر شما را ببیند .پزشک شما می تواند با استفاده از انسولین و قیچی بر روی آندسکوپ عمل کند یا بافت را برای بیوپسی(نمونه برداری) آماده کند.

درمان زخم معده

درمان بستگی به علت زخم معده شما دارد .اکثر زخم ها را می توان با یک نسخه از پزشک درمان کرد اما در موارد نادر جراحی انجام می شود .اگر زخمتان خونریزی می کند به احتمال زیاد برای درمان شدید با آندسکوپی و دارو بستری خواهد شد .همچنین ممکن است نیاز به انتقال خون داشته باشید.

1) درمان غیر جراحی

باشد به آنتی بیوتیک ها و داروهایی مانندH.Pylori اگر زخم معده شما به دلیل وجود عفونت

 ها سلول های تولید کننده اسید معده هستند.Ppi  نیاز خواهید داشت .(ppi) پمپ پروتون

علاوه بر این این داروها ممکن است اثرات جانبی زیر را به همراه داشته باشد:

حالت تهوع،سرگیجه،سردرد،اسهال،درد شکم

این عوارض جانبی به طور معمول موقت هستند و از بین می روند اما اگر باعث ناراحتی شدید شما شد فورا به پزشک داخلی مراجعه کنید .

2) جراحی

در موارد بسیار نادر ،یک زخم پیچیده نیاز به عمل جراحی دارد عوامل زیر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد:

ادامه بیماری،خونریزی زیاد،پارگی و ماندن غذا میان معده و روده کوچک

جراحی شامل موارد زیر است:

حذف کل زخم ،برداشتن بافت از قسمتی از روده و قرار دادن در محل زخم،بستن شریان خونریزی ،قطع جریان عصبی به معده برای کاهش تولید اسید معده

3)رژیم سلامت

در گذشته بر این باور بودند که رژیم غذایی می تواند باعث ایجاد زخم شود اما امروزه همه ما می دانیم خوردن یک رژیم سالم می تواند سلامت کلی شما رابه همراه داشته باشدعموما یک رژیم سالم شامل میوه ،سبزیجات و فیبر است.به این ترتیب بعضی از  نقش بسزایی دارند .این نوع مواد غذایی که H.Pylory غذاها در از بین بردن باکتری

سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند عبارت است از :

کلم بروکلی،گل کلم،تربچه،سبزیجات برگ دار مانند اسفناج .....غذاهای پر بیوتیک مانند کلم،نارگیل،کامبوچا،ماست (یه ویژه لاکتوباسیل و ساکارومایسس)،سیب،زغال اخته،تمشک،توت فرنگی  و تمشک و روغن زیتون

درمان خانگی برای زخم معده

علاوه بر خوردن غذاهای سالم ،موارد زیر ممکن است به کاهش اثرات هلیکوباکتر پیلوری ،باکتری هایی که برای بسیاری از زخم های معده مفید هستند. با این حال این مکمل ها نمی توانند جایگزین خیلی مناسبی برای داروهای پزشکی باشند.آنها عبارت است از :

مواد پروبیوتیک ،عسل ،گلوتامین(منایع غذایی شامل تخم مرغ ،اسفناج و کلم)

نکته :برای جلوگیری از گسترش باکتری هایی که ممکن است زخم معده ایجاد کنند دست ها را به طور منظم با صابون بشویید .همچنین از طبخ صحیح غذا مطمئن شوید و زمان شستن میوه و سبزی وسواس لازم داشته باشید .